قانون اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان

ماده۱- كليه اهداف، وظايف و اختيارات وزارت ورزش و جوانان كه در اين قانون به اختصار «وزارت» ناميده مي‌شود و نيز دستگاههاي تحت نظارت وزارت مذكور در اين قانون مقيد به رعايت احكام و ارزشهاي اسلامي و شؤون انقلاب اسلامي و تابع كليه قوانين نظام جمهوري اسلامي ايران است.

ماده۲- تعاریف

الف- ورزش: فعالیتی مشتمل بر به‌كارگیری قوای جسمانی، فکری و مهارت‌های حرکتی است که در انواع تربیتی، همگانی، قهرمانی و حرفه‌ای با اهداف معین اجراء می‌شود.

ب- ورزش تربیتی: ورزشی که از سوی خانواده، باشگاه رسمي و نهادهای رسمی آموزشی به‌ویژه مهدهای کودک، مدارس و دانشگاهها به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده پیگیری می‌شود و هدف آن توسعه مهارت‌های حرکتی ورزشی پایه است.

پ- ورزش همگانی: هر نوع ورزش و فعالیت بدنی که نشاط و سلامت عمومی مردم را تأمین مي‌كند.

ت- ورزش قهرمانی: ورزشی است رقابتی و سازمان‌یافته که با توجه به مقررات خاص هر رشته برای ارتقاي نصاب (ركورد)هاي ورزشی و کسب رتبه یا نشان (مدال) انجام می‌شود.

ث- ورزش حرفه‌ای: ورزشی است سازمان‌یافته که با رعایت مقررات خاص هر رشته با هدف کسب انتفاع مالی ورزشکار و سایر ذی‌نفعان در راستای توسعه اقتصادی و اجتماعی انجام می‌شود.

ج- تربیت بدنی: فرآیند تربیتی که در آن فرد با شرکت در برنامه‌ها، فعالیت‌ها و تمرینات جسمی و ذهنی به رشد و نمو استعدادها در ابعاد جسمانی و اخلاقی می‌پردازد و موجب بهبود کیفیت زندگی فردی و اجتماعی می‌شود.

چ- باشگاه ورزشی: به مؤسسه‌ای اطلاق می‌شود که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی با هدف تعلیم و تعمیم سلامت جسمی و روحی افراد جامعه مبتنی بر اصول علمی و ارزشهای اسلامی، ایجاد فضای کسب و کار و به دست آوردن رتبه و نشان (مدال) در یک یا چند رشته ورزشی مطابق ضوابط فنی و عمومی تعیین‌شده با مجوز وزارت تأسیس و فعالیت مي‌كند.

ح- اتحادیه باشگا‌ههای ورزشی: شخصیت حقوقی مستقل و غیرانتفاعی متشکل از باشگا‌ههای ورزشی است که با هدف نظارت و تأمین حقوق صنفی اعضاء در کلیه زمینه‌های ورزشی به غیر از ورزش حرفه‌ای با مجوز وزارت ایجاد شده و فعالیت می‌كند.

خ- شایستگی فنی- حرفه‌ای: مجموعه‌ای از دانش، مهارت، توانایی ورزشی و نگرش کسب‌شده از طریق آموزش و تجربه کاری که برای صلاحیت انجام یک حرفه ورزشی لازم است.

د- منش پهلوانی: بهره‌مندی از توانمندی‌های جسمانی در کنار توجه به ارزشهای اخلاقی، معنوی و اعتقادی است که مبنای رفتار و عمل فرد محسوب می‌شود.

ذ- خیّرین ورزش‌یار: اشخاص حقوقی و حقیقی که نسبت به تأمین تمام یا بخشی از هزینه احداث یا تجهیز مکان ورزشی و حمایت از فعالان و نهادهای ورزشی اقدام می‌كنند.

ر- مکان ورزشی خیّرساز: مکان ورزشی که حداقل نیمی از هزینه‌های احداث آن توسط خیّر یا خیّرین تأمین شده‌باشد.

ز- جوان: به فردی اطلاق می‌شود که در رده سنی مصوب شورای عالی جوانان قرار دارد.

ژ- خانه‌های جوانان: مراکزی که براي حفظ و ارتقاي هویت دینی، ملی و انقلابی جوانان و مشارکت، تمرین و توانمندسازی اجتماعی و آموزش و مهارت زندگی و نشاط و شادابی جوانان در چهارچوب مصوبات شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ایجاد و فعالیت می‌کنند.

س- امور جوانان: به فعالیت‌های مربوط به هماهنگی ابعاد هویتی جوانان در عرصه‌های دینی، انقلابی، ملی، اشتغال، علم و فناوری، جامعه‌پذیری، خانواده و ازدواج، سرمایه اجتماعی، مسؤولیت‌پذیری، مشارکت اجتماعی و مسائل نوپدید جوانان اطلاق می‌شود.

ماده۳- اهداف تشکیل وزارت به‌شرح زیر است:

الف- ورزش

۱- توسعه و تعمیم ورزش همگانی

۲- توسعه و ارتقاي ورزش قهرمانی

۳- ساماندهی و گسترش ورزش حرفه‌ای

۴- حمایت و تقویت ورزش تربیتی

۵- توسعه و تقویت ورزش بانوان

۶- تحکیم و تقویت معنویت و ارزشهای اخلاقی و منش پهلوانی در ورزش مبتنی بر فرهنگ اسلامی- ایرانی

۷- ارتقاء و ترویج شایستگی‌های فنی- حرفه‌ای در جامعه ورزش

ب- جوانان

۱- ارتقاي هویت دینی، انقلابی و ملی جوانان

۲- ارتقاء و تقویت سرمایه اجتماعی، مسؤولیت‌‌پذیری، هویت و مشارکت همه‌جانبه جوانان

۳- بهبود و اصلاح سبک زندگی جوانان منطبق بر ارزشهای اسلامی- ایرانی

۴- توسعه مشارکت داوطلبانه مردمی در امور جوانان

۵- اتخاذ سیاست‌های حمایتی در جهت اشتغال و ازدواج جوانان

ماده۴- وزارت به‌عنوان متولی اصلی ورزش و ساماندهی امور جوانان وظایف و اختیارات زیر را در تحقق مفاد ماده(۳) این قانون عهده‌دار بوده و کلیه دستگاههای اجرائی موضوع ماده(۵) قانون مديريت خدمات کشوری و بخشهای غیردولتی با رعایت کلیه قوانین و مقررات کشور، مکلف به همکاری با وزارت در زمینه‌های ذیل می‌باشند:

الف- وظایف وزارت در حوزه ورزش

۱- اقدام در جهت بهره‌مندی اقشار مختلف جامعه از برنامه‌ها و فعالیت‌های ورزشی به‌منظور تحقق تربیت‌بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح

۲- تهیه و تدوین برنامه‌های میان‌مدت و سالانه ورزش کشور با استفاده از ظرفيت دستگاههای ذی‌ربط و نظارت بر حسن اجرای آنها

۳- استفاده از ظرفیت‌های آموزشی و پژوهشی و بهره‌مندی از دانش فنی و کاربردی حوزه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی موجود کشور به‌منظور ارتقای علمی ورزش

۴- ترویج ارزشها و موازين اسلامي و ارزشهای فرهنگی- اخلاقی، انقلابی، منش پهلوانی در ورزش

۵- جذب، ساماندهی و تسهیل مشارکت، تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی به‌منظور توسعه ورزش کشور

۶- تعیین چهارچوب‌ها و دستورالعمل اجرائي فعالیت‌های ورزشی و نظارت بر حسن اجرای آنها

۷- کشف، پرورش و حمایت از استعدادها در ورزش

۸- مناسب‌سازی اماکن و فضا‌های ورزشی جهت بهره‌برداری و حضور بانوان و خانواده‌ها و معلولان جسمي و حركتي

۹- تسهيل دسترسي مردم  براي تماشاي مسابقات ورزشي مهم بين‌المللي و ملي در مكانهاي عمومي و محيط‌هاي ورزشي روستايي و شهري كشور

۱۰- نظارت بر حسن اجرای برنامه‌ها و فعالیت‌های ورزشی کلیه دستگاههای اجرائی و بخشهای غیردولتی و ارزیابی عملکرد آنها و ارائه گزارش به مراجع ذی‌ربط

۱۱- صدور و لغو مجوز فعالیت رشته و سبکهای ورزشی در قالب فدراسیون‌ها، انجمن‌ها، کمیته‌ها و سایر تشکلهاي مربوط

تبصره- وزارت مكلف است به‌منظور تأمين و تجهيز امكانات مورد نياز رشته‌هاي ورزش تيراندازي از قبيل اسلحه و مهمات ورزشي از توليدات داخلي استفاده نمايد. در صورت عدم امكان تأمين از داخل كشور، وزارت مجاز است نسبت به تأمين و واردات تجهيزات مربوطه با تأييد و نظارت وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح در كليه مراحل ثبت سفارش تا ترخيص، در مبادي ورودي كشور اقدام كند.

دستورالعمل اجرائي اين تبصره با رعايت قوانين و مقررات مربوطه توسط وزارت تهيه و به امضاي مشترك وزيران دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح و ورزش و جوانان ابلاغ مي‌شود.

 ۱۲- صدور و لغو پروانه تأسیس و فعالیت اتحادیه باشگاههای ورزشی، باشگاهها، اماکن و مراکز ارائه‌دهنده خدمات ورزشی و تندرستی پس از بررسی صلاحیت‌های عمومی، اخلاقی، علمی و حرفه‌ای و نظارت بر فعالیت آنها

تبصره- فعالیت‌های رسمی تربیت بدنی مدارس، دانشگاهها، حوزه‌هاي علميه به جز فعاليت باشگاههاي ورزشي آنها از شمول اين بند مستثني است.

 ۱۳- حمایت، نظارت و هماهنگ‌سازی فعالیت‌های کلیه نهادهای ورزشی اعم از کمیته ملی المپیک، کمیته ملی پارالمپیک، فدراسیون‌ها، انجمن‌ها، هیأتها و کمیته‌های ورزشی به‌منظور حسن اجرای وظایف

۱۴- توسعه ارتباطات و حمایت از حضور نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در مجامع ورزشی بین‌المللی و عضویت یا نمایندگی در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی ورزشی با هماهنگی و همکاری وزارت امور خارجه

۱۵ – تهيه طرح آمایش سرزمینی ورزش کشور توسط وزارت حداكثر شش‌ماه پس از لازم‌الاجراءشدن اين قانون طبق قوانين مربوطه

۱۶- تأمین متناسب و متوازن زیرساختها، امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز توسعه ورزش در سطح کشور

۱۷-  تهیه و تدوین آيین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های مربوط به اعزام ورزشکاران و مربیان به خارج از کشور و همچنین ورود ورزشکاران، مربیان و تیمهای ورزشی خارجی به داخل کشور و نظارت بر حسن اجرای آن

۱۸- احیاء و تقویت ورزشهای ملی و روستایی و بازی‌های بومی، محلی و توسعه زیرساختهای آن و تلاش برای ارتقاء و ترویج جهانی آنها با هماهنگی دستگاههای ذی‌ربط

۱۹- ارتقاء و تقويت جايگاه ورزش قهرماني كشور در عرصه‌هاي جهاني و بين‌المللي

۲۰- ایجاد فرصتهای مناسب و عادلانه برای گسترش ورزش بانوان و معلولان

۲۱- تهیه و ارائه استانداردها و معیارهای تخصصی مربوط به احداث و بهره‌برداری از اماکن و تجهیزات ورزشی در کشور و نظارت بر حسن اجرای آن

۲۲- ایجاد، نگهداری، بهره‌برداری و تجهیز اماکن ورزشی

۲۳- تعیین تعرفه و قیمت ارائه خدمات ورزشی و تندرستی و هزینه صدور پروانه باشگاه و مجوز احداث ورزشگاه توسط وزارت پس از تصويب هيأت وزيران به‌صورت سالانه و نظارت بر حسن اجرای آنها

۲۴- همکاری و هماهنگی با بخش گردشگری و محیط‌زیست در بهره‌گیری از ظرفیت‌های ورزشی کشور

۲۵- فراهم نمودن بستر و امکانات لازم جهت ورزش همگانی با رویکرد ورزش آسان، ارزان و در دسترس برای عموم مردم

ب- اختیارات وزارت در حوزه ورزش

۱- حمایت از برنامه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی مرتبط با حوزه تربیت‌بدنی و ورزش کشور

۲- کسب درآمدهای پایدار از محل تبلیغات رسانه‌ای و محیطی ناشی از پخش مسابقات ورزشی و فروش بلیط برای فدراسیون‌ها و باشگاههای ورزشی

۳- واريز عواید حاصل از بهره‌برداری و اجاره مجموعه‌ها، اماکن و اراضی متعلق به وزارت و سایر درآمدهای ناشی از قوانین و مقررات مصوب مربوطه، به حساب درآمد عمومی نزد خزانه‌داری کل کشور و تخصيص معادل وجوه واریزی به وزارت در قالب بودجه‌های سنواتی طی ردیف اختصاصی جهت تحقق اهداف و وظایف محوله در اين قانون

۴- بهره‌برداری از اراضی و فضاهای مورد نیاز وزارت برای امور ورزشی در سطح خشکی، آبی و هوایی با رعایت قوانین و مقررات موضوعه

۵- پیش‌بینی تسهیلات و به‌کارگیری تمهیدات لازم جهت تشویق و توسعه فعالیت‌های بخش خصوصی با هدف توسعه مشارکت مردمی و گسترش نهضت داوطلبانه در حوزه ورزش

۶- بهره‌مندی از ظرفیت خیّرین ورزش‌یار و تسهیل شرایط مشارکت آنان در اداره اماکن ورزشي خیّرساز

۷- کمک به تأمین هزینه‌های برگزاری مسابقات و مراسم و رویدادهای ورزشی و اعطای جوایز و کمک به قهرمانان، فدراسیون‌ها، انجمن‌ها، هیأتهای ورزشی و باشگاههای فعال در زمینه‌های مختلف ورزشی به‌جز ورزش حرفه‌ای از محل اعتبارات سنواتي بودجه كل كشور، در چهارچوب مصوبات هیأت وزیران

۸- تسهیل فعالیت دانش‌آموختگان علوم ورزشی در مراکز و باشگاههای ورزشی براي ارائه خدمات مطلوب به جامعه و نظارت مستمر بر آن

پ- وظایف وزارت در حوزه جوانان

۱- ساماندهی امور جوانان با مشارکت دستگاههای مرتبط و پیگیری نظارت بر اجرای آن

۲- پیگیری اجراي مصوبات شورای‌عالی جوانان، ستاد ملی ساماندهی امور جوانان و سياستهاي كلي جمعيت در بخش جوانان

۳- پایش و پژوهش مستمر وضعیت امور جوانان بر اساس شاخصهای مصوب مراجع ذی‌ربط

۴- حمایت از برنامه‌های پژوهشی مرتبط با امور جوانان و تعامل با مراکز آموزشی و پژوهشی کشور

۵- صدور مجوز فعالیت تشکلهای مردم‌نهاد جوانان و نظارت بر عملکرد آنها

 ۶- صدور مجوز تأسیس و نظارت بر فعاليت‌ خانه‌هاي جوانان

۷- عضویت یا نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی مرتبط با جوانان با رعایت قوانین و مقررات و هماهنگی وزارت امور خارجه

۸- حمايت از سرمایه‌گذاری بخش خصوصي و نهادهای غیردولتی در حوزه‌های مرتبط با امور جوانان

۹- اتخاذ تدابير مناسب براي تسهيل تشكيل خانواده و ترويج فرهنگ فرزندآوري در زوجهاي جوان با استفاده از ظرفيت تمامي دستگاههاي اجرائي ذي‌ربط و خيّرين

۱۰- حمايت و توانمندسازي جوانان با ايجاد مراكز تخصصي مشاوره ازدواج و خانواده در راستاي تحقق سياست‌هاي كلي جمعيت

ت- اختیارات وزارت در حوزه جوانان

۱- حمایت از تدوین و اجرای برنامه‌های مرتبط با امور جوانان

۲- برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های بین‌المللی داخلی و خارجی در حوزه جوانان با همکاری و هماهنگی دستگاههای مرتبط و نمایندگی دولت در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی مرتبط با جوانان

۳- پیش‌بینی تسهیلات و تمهیدات لازم براي تشویق و توسعه فعالیت‌های بخش خصوصی در حوزه‌های مرتبط با امور جوانان با همکاری و هماهنگی دستگاههای ذی‌ربط در حوزه جوانان

۴- حمایت از ایجاد و اداره خانه‌های جوانان

تبصره- بندهاي‌ »پ» و «ت» اين ماده با رعايت مصوبه جلسه ۲۸۷ مورخ ۶/۵/۱۳۷۱ شوراي عالي انقلاب فرهنگي با موضوع تصويب «اساسنامه شوراي عالي جوانان» اجراء مي‌شود.

ماده۵- شوراي‌عالي ورزش و تربيت‌بدني جهت تسهيل در تحقق اهداف و وظايف وزارت مندرج در اين قانون تشكيل مي‌شود:

الف- وظايف

۱- اتخاذ سياست‌هاي توسعه تربيت‌بدني و ورزش كشور متناسب با سند آمايش سرزميني كشور در چهارچوب قانون

۲- هماهنگ‌سازي فعاليت‌هاي تربيت بدني و ورزش كشور و رفع چالشها و موانع توسعه ورزش در چهارچوب قانون

ب- تركيب

۱- رئيس‌جمهور يا معاون اول رئيس‌جمهور (رئيس شورا)

۲- وزير ورزش و جوانان (دبير شورا)

۳- رئيس سازمان برنامه و بودجه كشور

۴- معاون رئيس‌جمهور در امور زنان و خانواده

۵- وزير علوم، تحقيقات و فناوري

۶- وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

۷- وزير آموزش و پرورش

۸- وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي

۹- وزير كشور

۱۰- وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح

۱۱- رئيس سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران (بدون حق رأي)

۱۲- رئيس شوراي‌عالي استان‌ها (بدون حق رأي)

۱۳- رئيس سازمان بسيج مستضعفين (بدون حق رأي)

۱۴- رئيس كميته ملي المپيك (با حكم رئيس‌جمهور)

۱۵- رئيس كميته ملي پارالمپيك (با حكم رئيس‌جمهور)

۱۶- دو نفر از رؤساي فدراسيون‌هاي ورزشي به پيشنهاد وزير ورزش و جوانان و با حكم رئيس‌جمهور

۱۷- يك نفر از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي به پيشنهاد كميسيون فرهنگي و با رأي مجلس شوراي اسلامي به‌عنوان عضو ناظر

۱۸- دو نفر از صاحب‌نظران با تجربه ورزشي (يك نفر از بانوان) به پيشنهاد وزير ورزش و جوانان و  با حكم رئيس‌جمهور

تبصره۱- وزراي ديگر حسب مورد با دعوت دبير شورا با حق رأي در جلسات شورا حضور مي‌يابند.

تبصره۲- مصوبات پس از ابلاغ رئيس‌جمهور يا معاون اول رئيس‌جمهور لازم‌الاجراء است.

تبصره۳- در سطح استان، شوراي تربيت‌بدني و ورزش استان به رياست استاندار با تركيب متناظر اعضاي شوراي‌عالي تربيت‌بدني و ورزش كشور تشكيل مي‌شود و حق رأي اعضاي متناظر استاني همانند اعضاي شوراي عالي خواهد بود و دبير اين شورا مدير كل ورزش و جوانان استان است. دستورالعمل نحوه تشكيل شوراي استان توسط وزارت تهيه و ابلاغ مي‌شود.

تبصره۴- دبيرخانه شوراي‌عالي با بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي علمي و پژوهشي تربيت بدني و ورزش كشور در وزارت مستقر خواهد بود و مسؤوليت پيگيري و تشكيل جلسات را برعهده خواهد داشت. دستورالعمل نحوه تشكيل و اداره جلسات توسط وزارت، تهيه و به‌تصويب شوراي يادشده مي‌رسد.

تبصره۵- عضويت اعضاء قائم به فرد است.

 ماده۶- به منظور تكريم و حمايت از قهرمانان، پيشكسوتان، نابينايان و ناشنوايان، معلولان و جانبازان ورزشي داراي عناوين قهرماني المپيك و پارالمپيك، جهاني، آسيايي، پاراآسيايي و ملي غيرشاغل و فاقد درآمد مستمر و مشخص، صندوق حمايت از قهرمانان و پيشكسوتان ورزش كشوردر فهرست نهادها و مؤسسات عمومي غيردولتي موضوع قانون فهرست نهادها و مؤسسات عمومي غيردولتي
مصوب۱۹/۴/۱۳۷۳ با اصلاحات بعدي با استفاده از منابع و امكانات موجود قرار مي‌گيرد. اساسنامه صندوق توسط وزارت ورزش و جوانان تهيه مي‌شود و ظرف مدت شش‌ماه پس از لازم‌الاجراء‌شدن قانون به تصويب هيأت‌ وزيران مي‌رسد.

ماده۷- وزارت مکلف است ظرف مدت شش‌ماه پس از لازم‌الاجراءشدن این قانون در چهارچوب اين قانون و قانون مديريت خدمات كشوري ساختار سازمانی و تشکیلات تفصیلی وزارت را تهیه كند و به تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور برساند.

ماده۸- آيین‌نامه اجرائی این قانون ظرف مدت شش‌ماه پس از لازم‌الاجراءشدن آن توسط وزارت تهيه مي‌شود و به‌تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

ماده۹- از تاریخ لازم‌الاجراءشدن این قانون، قانون تأسیس سازمان تربیت بدنی ایران مصوب ۲۳/۳/۱۳۵۰ لغو می‌شود.

قانون فوق مشتمل بر  نه ماده و هشت تبصره در جلسه علني روز يكشنبه مورخ شانزدهم شهريور‌ماه يكهزار و سيصد و نود و نه مجلس شوراي اسلامي تصويب شد و در تاريخ ۲/۷/۱۳۹۹ به تأييد شوراي نگهبان رسيد./ح