‌قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش

فصل اول – اهداف اساسی وزارت آموزش پرورش
‌ماده 1 – تقویت و تحکیم مبانی اعتقادی و معنوی دانش‌آموزان از طریق تبیین و تعیین
اصول و معارف احکام دین مبین اسلام و مذهب حقه‌جعفری اثنی‌عشری بر اساس عقل، قرآن
و سنت معصومین (ع).
‌تبصره 1 – وزارت آموزش و پرورش موظف است طبق اصل 12 قانون اساسی در مناطقی که
پیروان دیگر مذاهب اسلامی سکونت دارند ترتیبی‌اتخاذ نماید که آموزش تعلیمات دینی
دانش‌آموزان مطابق فقه مذهب آنان باشد.
‌تبصره 2 – اقلیت‌های دینی شناخته شده طبق اصل 13 قانون اساسی در تألیف کتب درسی
دینی و تدریس آنها بر اساس کتب دینی و آیین و سنت‌خود در مدارس خود با نظارت وزارت
آموزش و پرورش آزادند.
‌ماده 2 –
1 – رشد فضائل اخلاقی و تزکیه دانش‌آموزان بر پایه تعالیم عالیه اسلام.
2 – تبیین ارزش‌های اسلامی و پرورش دانش‌آموزان بر اساس آنها.
3 – تقویت و تحکیم روحیه اتکال به خدا و اعتماد به نفس.
4 – ایجاد روحیه تعبد دینی و التزام عملی به احکام اسلامی.
5 – ارتقاء بینش سیاسی بر اساس اصل ولایت فقیه در زمینه‌های مختلف جهت مشارکت
آگاهانه در سرنوشت سیاسی کشور.
6 – ایجاد زمینه‌های لازم برای حفظ و تداوم استقلال فرهنگی، اقتصادی و سیاسی از
طریق آشنا ساختن دانش‌آموزان به علوم و فنون و صنایع و حرف‌مورد نیاز جامعه بر
اساس اولویت‌های موجود در کشور.
7 – شناخت و شکوفا کردن و پرورش استعدادهای دانش‌آموزان و تقویت روح بررسی و تتبع
و تحقیق و ابتکار و خلاقیت در تمام زمینه‌های علمی،‌فنی، فرهنگی و علوم بررسی با
تأکید بر نفی روحیه مدرک‌گرایی.
8 – رشد دادن و تقویت روحیه عدالت‌پذیری و عدالت‌گستری و ظلم‌ستیزی و مبارزه با
تبعیضات ناروا و حمایت از مظلومین و مستضعفین.
9 – تقویت روحیه دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر به عنوان وظیفه‌ای
همگانی و متقابل.
10 – ایجاد روحیه پاسداری از قداست و استواری بنیان و روابط خانواده بر اساس
تعالیم عالیه اسلام.
11 – ایجاد روحیه احترام به قانون و التزام به اجرای آن و حمایت از برخورداری عموم
مردم از حقوق قانونی خویش.
12 – ایجاد و تقویت روحیه اخوت اسلامی و تعاون عمومی و انفاق و ایثار.
13 – ایجاد روحیه صرفه‌جویی قناعت و پرهیز از اسراف و تبذیر و مصرف‌زدگی.
14 – تقویت حس مسئولیت و اهتمام به امور مسلمین و پایبندی به نظم و انضباط.
فصل دوم – محدوده کلی وزارت آموزش و پرورش
‌ماده 3 – آموزش و پرورش به دو بخش کلی آموزش عمومی و آموزش نیمه تخصصی به شرح زیر
تقسیم می‌شود و وزارت آموزش و پرورش که از‌این پس وزارت نامیده می‌شد عهده‌دار
اجرای آن خواهد بود:
‌الف – آموزش عمومی: شامل ایجاد مهارت لازم در امر خواندن و نوشتن، آموزش مبانی
اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، علمی و هنری در حدی که‌هر فرد به طور عام به آن احتیاج
دارد.
ب – آموزش نیمه تخصصی به دو بخش علمی و علمی – عملی (‌فنی و حرفه‌ای) به شرح ذیل
تقسیم می‌شود:
1 – آموزش علمی – عبارت است از آموزشهایی که با توجه به اهداف آموزشهای دوره
متوسطه ضمن تکمیل آموزش‌های عمومی با فراهم آوردن‌مبانی و زمینه‌های فراگیری علوم
نظری، فرد را از طریق تقویت روحیه استدلال و تفکر با مبادی علوم و فنون آشنا و او
را برای طی مدارج عالیه آماده‌می‌سازد.
2 – آموزش علمی – عملی (‌فنی و حرفه‌ای) – عبارت است از آموزش‌هایی که فرد را بر
مبنای تعلیم مهارت‌هایی که جنبه کاربردی و عملی دارد‌جهت احراز شغل و یا حرفه
معینی آماده می‌سازد و یا بر کارآیی و توانایی افراد شاغل به فنون و حرف
می‌افزاید.
‌تبصره 1 – جهت اشاعه آموزشهای علمی – عملی (‌فنی و حرفه‌ای) و ایجاد جاذبه برای
ورود به این آموزش‌ها امکان ادامه تحصیل فارغ‌التحصیلان‌این بخش تا عالی‌ترین سطوح
آموزشی باید فراهم گردد.
‌تبصره 2 – کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی موظفند در جهت تأمین مفاد این ماده
در چهارچوب ضوابط کلی آموزشی کشور با وزارت همکاری‌نمایند.
فصل سوم – اصول و مبانی و خط مشی کلی وزارت آموزش و پرورش
‌ماده 4 – بر اساس تقدم رتبی تزکیه بر تعلیم، تربیت اسلامی در نظام آموزش و پرورش
جایگاه ویژه‌ای دارد علاوه بر انتخاب معلمانی که خود باید‌متصف به صفات کریمه
باشند جهت تقویت بنیه تربیتی نظام، واحد امور تربیتی در سطح معاونت وزارت تشکیل
می‌شود.
‌ماده 5 – برخورداری از آموزش‌های عمومی برای کلیه دانش‌آموزان کشور باید به
گونه‌ای باشد که بر حسب استعداد و جنس بتوانند از تعلیمات‌مناسب جهت شکوفایی
خلاقیت‌ها بهره‌مند شوند.
‌ماده 6 – آموزشهای نظری باید به نحوی برنامه‌ریزی و اجرا شود که دانش‌آموزان ضمن
ممارست، کارهای عملی و تجربی متناسب با سن و جنس و‌رشته تحصیلی آنها با رعایت
اولویت‌های منطقه‌ای و شرایط بومی حداقل یک مهارت مورد نیاز جامعه را کسب نمایند.
‌ماده 7 – به منظور تعمیم و توسعه آموزش و پرورش کشور، زمینه‌های جلب مشارکت مردم
در امر آموزش و پرورش از هر طریق ممکن فراهم آید.
‌تبصره – وزارت مکلف است به اشخاص حقیقی و حقوقی که دارای صلاحیت‌های علمی و
اخلافی بوده و متقاضی تأسیس و اداره مدارس‌ابتدایی، راهنمایی و متوسطه با هزینه
خود و همیاری مردم و اولیاء دانش‌آموزان باشند و متعهد شوند که در چهارچوب
سیاست‌ها و اهداف جمهوری‌اسلامی ایران فعالیت نمایند مجوزهای لازم را اعطاء کند.
حدود صلاحیت علمی و اخلاقی متقاضیان به تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
‌ماده 8 – وزارت، به گزینش و تربیت بهترین و کارآمدترین معلمان برای دوره ابتدایی
اقدام می‌نماید.
‌ماده 9 – در جهت تأمین اهداف تربیتی و آموزشی و هنری کودکان و نوجوانان هماهنگی و
همکاری وزارت ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما‌الزامی است.
‌تبصره – آیین‌نامه اجرایی این ماده توسط وزارت آموزش و پرورش، ارشاد اسلامی و
سازمان صدا و سیما تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
فصل چهارم – وظایف وزارت آموزش و پرورش
‌ماده 10 – وزارت دارای وظایف زیر است:
1 – تشکیل شورای عالی آموزش و پرورش بر اساس قانون مصوب 58.11.27 و اصلاحیه‌های
آن.
2 – قانون تشکیل شورای منطقه‌ای و حدود وظایف و اختیارات آن به تصویب مجلس شورای
اسلامی خواهد رسید.
3 – تهیه و تدوین مقررات و تنظیم لوایح مربوط به وظایف محوله.
4 – تهیه و پیشنهاد برنامه‌های میان مدت و بلند مدت در جهت تأمین اهداف و آموزش و
پرورش.
5 – همکاری با وزارتین فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر
دستگاه‌هایی که به نحوی در امر آموزش دخالت دارند‌جهت هماهنگ نمودن آموزش‌ها در
چهارچوب نظام آموزشی کشور.
‌تبصره 1 – آیین‌نامه اجرایی این بند توسط وزارت و دیگر دستگاه‌های اجرایی که به
نحوی در امر آموزش دخالت دارند، تهیه و به تصویب هیأت‌وزیران می‌رسد.
‌تبصره 2 – مرجع تشخیص دستگاه‌هایی که به نحوی در امر آموزش دخالت دارند شورای
عالی انقلاب فرهنگی می‌باشد.
6 – تأمین و تدارک نیازمندیهای آموزشی و پرورشی (‌مکان تجهیزات، امکانات دیگر
آموزشی و کمک آموزشی) .
7 – تألیف و طبع و توزیع کتب درسی و نشریات کمک آموزشی بر اساس برنامه‌ریزی‌های
زمان بندی شده در چهارچوب نظام آموزشی با رعایت‌اصل 15 قانون اساسی جمهوری اسلامی
ایران و با رعایت بافت متناسب زندگی روستایی، عشایری و شهری.
8 – زیر پوشش قرار دادن کلیه کودکان لازم‌التعلیم و تقویت نهضت سوادآموزی.
9 – آموزش مستمر معلمان و کارکنان وزارت به منظور ارتقاء سطح توانایی شغلی آنان.
10 – جذب و انتخاب افراد صالح برای تعلیم و تربیت از طریق گزینش.
11 – تأمین نیاز نیروی انسانی آموزشی و پرورشی وزارت از طریق ایجاد دانشسراها و
مراکز تربیت معلم و آموزشکده‌های فنی و حرفه‌ای.
12 – توسعه و تعمیم تربیت بدنی به ویژه مربوط به فنون نظامی در سطح مدارس و مراکز
آموزشی وابسته به وزارت با هماهنگی دستگاه‌های‌ذیربط.
13 -‌انجام اقدامات لازم به منظور تأمین، حفظ و ارتقاء سلامت جسمی، روانی و
اجتماعی دانش‌آموزان کشور با همکاری وزارت بهداشت، درمان‌و آموزش پزشکی.
‌تبصره – آیین‌نامه اجرای این بند مشترکاً توسط وزارتین آموزش و پرورش و بهداشت،
درمان و آموزش پزشکی تهیه و به تصویب هیأت وزیران‌خواهد رسید.
14 – صدور اجازه تأسیس و نظارت مستمر بر مدارس وابسته به مردم و دیگر دستگاه‌های
اجرایی و آموزشگاه‌های آزاد.
15 – ایجاد و اداره مدارس ایرانیان مقیم خارج از کشور با هماهنگی وزارت امور
خارجه.
16 – نظارت بر اجرای صحیح و دقیق کلیه آیین‌نامه‌ها و سنجش و ارزیابی نتایج حاصله
از برنامه‌ها.
17 – برقراری ارتباط با مؤسسات بین‌المللی و مؤسسات سایر کشورها در زمینه مسائل
آموزش و پرورش با هماهنگی وزارت امور خارجه در‌چهارچوب سیاست‌های کلی کشور.
18 – تأسیس مراکز فنی و حرفه‌ای در جهت تأمین اهداف این قانون.
19 – بکارگیری امکانات ویژه و انجام اقدامات لازم در زمینه تعلیم و تربیت فرزندان
شهدا و مفقودین و اسراء با همکاری و هماهنگی بنیاد شهید‌انقلاب اسلامی.
20 – همکاری و هماهنگی با دستگاه‌های ذیربط نسبت به ارتقاء سطح آموزش علمی و عملی
محصلین و مدرسین فنی و حرفه‌ای.
21 – ایجاد شرایط و امکانات مناسب به منظور ارائه آموزش‌های نظامی در آموزشگاه‌ها.
22 – تأمین آموزش و پرورش رایگان برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه.
23 – وزارت موظف است از طریق ایجاد و تقویت مدارس استثنایی نیاز افراد عقب‌مانده
را تأمین کند.
24 – توجه لازم به هنر و تلطیف ذوق و عواطف دانش‌آموزان و پرورش خلاقیت‌های هنری
آنان و نیز استفاده از هنر در فعالیت‌های آموزشی و‌تربیتی.
25 – اهتمام بیشتر جهت تعلیم و تربیت دانش‌آموزان بی‌سرپرست بی‌بضاعت و یا
دانش‌آموزانی که اولیاء آنها فاقد صلاحیت سرپرستی باشند با‌همکاری دستگاه‌های
ذیربط.
26 – ارتباط مستمر با اولیاء دانش‌آموزان و استمداد از آنها در تعلیم و تربیت با
توجه به نقش عظیم خانواده در این امر خطیر.
27 – برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های جاذب و متنوع به منظور استفاده مفید و سازنده
از اوقات فراغت دانش‌آموزان در محدوده اعتبارات مصوب‌دستگاه‌های اجرایی ذیربط و با
استفاده از کمک‌های مردمی.
‌ماده 11 – وزارت موظف است ظرف 6 ماه از تاریخ تصویب این قانون تشکیلات تفصیلی خود
را بر اساس مفاد این قانون تهیه و به تأیید سازمان‌امور اداری و استخدامی کشور
برساند.
‌ماده 12 – تغییر بنیادی نظام آموزشی و پرورشی مقاطع تحصیلی بر اساس این قانون به
تصویب مجلس شورای اسلامی خواهد رسید.
‌ماده 13 – آیین‌نامه اجرایی این قانون ظرف 6 ماه توسط وزارت تهیه و به تصویب هیأت
وزیران خواهد رسید.
‌قانون فوق مشتمل بر سیزده ماده و نه تبصره در جلسه علنی روز یک شنبه بیست و پنجم
بهمن ماه یک هزار و سیصد و شصت و شش مجلس شورای‌اسلامی تصویب و در تاریخ 1366.12.4
به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
‌رییس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی