حکم زنای محصنه و غیر محصنه و راه های اثبات زنا چیست؟

تمامی انواع زنا به لحاظ ادله اثباتی باهم برابر می باشند فقط در ترکیب شهود باهم فرق دارند ،اثبات زنا بسیار دشوار می باشد به همین دلیل است که در عمل اجرای مجازات مرتکبان محدود می باشد. مجازات زنا بسته به نوع آن متفاوت می باشد ولی باید دانست که تمامی انواع زنا دارای مجازات حدی می باشند.

در صورتی که بین زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت نمی باشد رابطه جنسی رخ دهد زنا محقق می شود. زنا بر اساس شرع و قانون به زنای محصنه و غیر محصنه تقسیم می شود در زنای محصنه زن و یا مردی که عمل زنا را مرتکب می شود متاهل می باشد به این معنا که هروقت بخواهد می تواند با همسر خود رابطه زناشویی برقرار کند. زنای محصنه به دلیل قبح بالاتر و جهت حفظ و تحکیم بنیان خانواده دارای مجازات شدیدتری می باشد و مرتکب رجم یا همان سنگسار خواهد شد.

زنا چیست و تعریف زنا در قانون مجازات اسلامی
رابطه جنسی بین زن و مرد را که خارج از محدوده قوانین و شرع باشد را زنا می گوینند.اگر بین مرتکبین رابطه زوجیت برقرار نباشد، فعل طرفین حرام بوده و مطابق قانون، جرم محسوب شده و موجب مجازات می باشد. زنا براساس تعریف فقهی آن به جماع میان زن و مردی که عقد نکاح نبسته اند گفته می شود. تعریف زنا در قانون مجازات اسلامی براساس ماده 221 مشخص شده است تبصره ١ ماده ٢٢١ قانون مجازات اسلامی بیان می دارد :جماع با دخول اندام تناسلی مرد به اندازه ختنه گاه در قُبُل یا دُبُر زن محقق می شود. بنابر تعریف قانون مجازات اسلامی برای تحقق زنا لازم نیست که ورود اندام تناسلی به اندازه ختنه گاه فقط از طریق رابطه جنسی از جلو باشد بلکه اگر از عقب باشد نیز مشمول زنا بوده و مجازات خواهد داشت.

مجازات زنا چیست؟
قانون مجازات اسلامی مجازات های اصلی را مشتمل بر حدود، قصاص، دیات و تعزیرات قرارداده است. زنا از جمله جرایم حدی است. در جرایم حدی نوع و میزان و کیفیت مجازات آنها در شرع تعیین شده‌ است. لازم به ذکر است که جرایم نامشروع مادن زنا حدی نبوده و در دسته تعزیرات قرار می گیرند.مجازات زنا بسته به اینکه محصنه باشد یا نباشد متفاوت است زنای محصنه مجازات رجم را در پی دارد در حالی که زنای غیرمحصنه مجازاتش 100 ضربه شلاق می باشد.همچنین در خصوص زنای به عنف و اکراه و زنای با محارم مجازات تعیین شده اعدام می باشد.

انواع زنا و مجازات آن در قانون
زنا انواع مختلفی دارد و بسته به نوع آن، مجازاتش نیز متفاوت می باشد در ادامه هریک را تفصیل شرح می دهیم:

زنای با محارم نسبی:
محرم نسبی یعنی کسی که هم خون و محرم ماست مثل برادر، خواهر، مادر، پدربزرگ، دایی، عمه، عمو، خاله؛ چون بین این افراد هرگز نمی توان علقه زوجیت متصور شد، یعنی بین آنها رابطه زن و شوهری برقرار کرد، پس رابطه جنسی بین آنها زنا خواهد بود.مجازات زنای با محارم اعدام می باشد.

زنای به عنف:
نوع دیگر از انواع زنا، زنای به عنف به معنای زنایی است که به صورت اجباری صورت گرفته است و یکی از دو طرف راضی به زنا نیست؛ مثل زمانی که مردی به زور به زنی تجاوز می کند و یا اینکه بعد از تهدید زن را وادار به رابطه جنسی کنند حتی اگر زن تسلیم شود باز هم زنا رخ می دهد.مجازات زنای به عنف اعدام می باشد.

زنای محصن و زنای محصنه:
زنای محصن به این معناست که مردی متاهل که امکان نزدیکی با همسر دائمی اش را دارد و با این حال تن به زنا داده باشد. و زنای محصنه به این معناست که زنی متاهل که امکان نزدیکی با همسر دائمی اش را دارد و با این حال تن به زنا می دهد.مجازات زنای محصنه رجم یا همان سنگسار می باشد.

زنای غیر محصن و زنای غیر محصنه:
شامل موردی است که فرد بدون اینکه همسری داشته باشد و در زمان تجرد بدون وقوع عقد نکاح به رابطه جنسی بپردازد.مجازات زنای غیرمحصنه 100 ضربه شلاق حدی می باشد.

مجازات زنا با محارم چیست؟
زنای با محارم نسبی به هر شکلی که باشد سبب اعدام مرتکب است و در این حکم بین زن و مرد فرقی نیست. لازم به ذکر است در زنا با محارم نسبی چنانچه زانیه بالغ و زانی نابالغ باشد، فقط زانیه به صد ضربه شلاق محکوم می شود.

مجازات زنای به عنف چیست؟
مجازات زنای به عنف نیز به مانند زنای با محارم اعدام می باشد. اگر کسی با زنی که راضی به زنای با او نیست در حال بیهوشی، خواب یا مستی زنا کند، رفتار او در حکم زنای به عنف می باشد. در زنا از طریق اغفال و فریب دادن دختر نابالغ یا از طریق ربایش، تهدید و یا ترساندن زن اگرچه موجب تسلیم شدن او شود، زنای صورت گرفته در حکم زنای به عنف است.
لازم به ذکر است در موارد زنای به عنف و در حکم آن، در صورتی که زن باکره باشد مرتکب علاوه بر اینکه اعدام می شود به پرداخت ارش البکاره و مهرالمثل نیز محکوم می شود و درصورتی که باکره نباشد فقط به مجازات اعدام و پرداخت مهرالمثل محکوم می شود.

زنای محصنه (محصن) چیست؟
زنای مُحصَنه، زنای مرد یا زنی می باشدکه دارای همسردار است در صورتی که شرایط تحقق زنا محقق شود مجازات سنگسار را در پی داردزنای مُحصنه زمانی تحقق پیدا می‌کند که مرد یا زن همسردار به‌اصطلاح فقهی دارای «اِحصان» باشند؛ یعنی بالغ و عاقل باشندو با همسر خود آمیزش کرده باشند و همچنین در طول شبانه‌روز امکان آمیزش با او را داشته باشند. مجازات زنای محصنه درصورتی سنگسار است که در آن، زناکار با فرد عاقل و بالغ زنا کند ،در غیر این صورت مجازات مرتکب صد ضربه شلاق است.براساس ماده ٢٢۶ قانون مجازات اسلامی:احصان در هریک از مرد و زن به نحو زیر محقق می‌شود:
الف – احصان مرد عبارت است از آنکه دارای همسر دائمی و بالغ باشد و در حالی که بالغ و عاقل بوده از طریق قُبُل با وی در حال بلوغ جماع کرده باشد و هر وقت بخواهد امکان جماع از طریق قُبُل را با وی داشته باشد.
ب – احصان زن عبارت است از آنکه دارای همسر دائمی و بالغ باشد و در حالی که بالغ و عاقل بوده، با او از طریق قُبُل جماع کرده باشد و امکان جماع از طریق قُبُل را با شوهر داشته باشد.

مجازات زنای محصنه (محصن) زن و مرد
براساس ماده 225 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 : حکم زنا برای زانی محصن یا زانیه محصنه ، رجم است . بنابراین مجازات زنای زن شوهردار و مرد زن دار رجم می باشد
بنابراین طبق ماده مذکور، حکم زنای مردی که همسر دائم دارد و عاقل است با زن دیگر و همچنین، حکم زنای زنی که همسر دائم دارد با مرد دیگر ، رجم یا همان سنگسار می باشد.
البته حکم رجم یا سنگسار برای زمانی است که بتوان زنا را اثبات کرد . حال اگر امکان اجرای مجازات رجم وجود نداشته باشد ، دادگاه صادر کننده حکم قطعی بعد از موافقت رئیس قوه قضاییه ، در صورتی که جرم با بینه ثابت شده باشد ، مجازات اعدام را اعمال خواهد کرد، در غیر این صورت مجازات ، صد ضربه شلاق خواهد بود .

مجازات زنای غیر محصنه چیست؟
مجازات زنای غیرمحصنه در قانون مجازات اسلامی سال 1392 مشخص شده است . در ماده 225 این قانون آمده است که حکم زنای غیرمحصنه یا به عبارتی مجازات زنای غیرمحصنه صد ضربه شلاق خواهد بود. این مجازات ، یک مجازات حدی است و مرتکب باید دارای شرایط مسولیت باشد یعنی مرتکب برای اینکه مشمول این مجازات باشد باید حتما از اینکه یک عمل حرام و غیر قانونی را انجام می دهد آگاه باشد و در انجام این کار آگاهی و اراده داشته باشد و هم چنین بالغ باشد

تفاوت زنای محصنه با غیر محصنه
زنای محصنه مربوط به اشخاص متاهل می باشد به‌گونه‌ای که آن فرد هروقت بخواهد با همسر خود نزدیکی کند و مانعی در کار نباشد و با این حال تن به این گناه داده باشد. به زبان ساده‌تر اگر یک زن متأهل زنا کند، به فعل رخ داده زنای محصنه گفته می‌شود و اگر زانی مرد باشد زنای محصن گفته می‌شود. البته اموری از قبیل مسافرت، حبس، حیض، نفاس، بیماری مانع از مقاربت یا بیماری‌ای که موجب خطر برای طرف مقابل می‌گردد مانند ایدز و سفلیس، زوجین را از احصان خارج می‌کند و اگر زن یا مردی به معاذیر مطرح شده در بالا مرتکب زنا شود مشمول احصان نشده و زنای او مجازات رجم را در پی نخواهد داشت.در مقابل زنای محصنه زنای غیر محصنه قرار دارد به این معنا که شخص زناکار مجرد بوده و همچنین دارای شرایط احصان نمی باشد.

راه های اثبات زنا
عمل زنا اعم از اینکه محصنه باشدی یا غیر محصنه و محارمی باشد یا به عنف تنها از یکی از راه‌های زیر قابل اثبات می‌باشد:
1 . اقرار:
زنا به وسيله اقرار اثبات می شود و در آن بلوغ و عقل و اختيار و قصد اقرارکننده شرط است. بنابراين، اقرار كودك حتی اگر صغير مميز باشد، اقرار ديوانه در حال جنون، اقرار اكراه شده، اقرار شخص مست و ساهی و غافل و خواب و مزاح كننده و امثال آن معتبر نیست.براساس ماده 169 قانون مجازات اسلامی اقراري كه تحت اكراه، اجبار، شكنجه و يا اذيت و آزار روحی يا جسمی أخذ شود، فاقد ارزش و اعتبار است و دادگاه مكلف است از متهم تحقيق مجدد نمايد. همچنين در ماده 232 نيز مقرر می دارد: هرگاه مرد يا زنی كمتر از چهار بار اقرار به زنا نمايد به سی و يك تا هفتاد و چهار ضربه شلاق تعزيری درجه شش محكوم می شود. حكم اين ماده در مورد لواط، تفخيذ و مساحقه نيز جاری است. بنابراین اگر زناکننده کمتر از 4 بار اقرار به زنا کند به حد محکوم نمی شود و مجازات او تعزیرخواهد بود.
لازم به ذکر است که براساس ماده 173 قانون مجازات اسلامی انكار بعد از اقرار موجب سقوط مجازات نيست به جز در اقرار به جرمی كه مجازات آن رجم يا حد قتل است كه در اين صورت در هر مرحله، ولو در حين اجراء، مجازات مزبور ساقط و به جای آن در زنا و لواط صد ضربه شلاق و در غير آنها حبس تعزيری درجه پنج ثابت می گردد.بنابراین انکار بعد از اقرار در زنا رجم را ساقط می کند.
2 . شهادت شهود:
اثبات زنا با چهار شاهد عادل که عمل منافی عفت را آشکارا مشاهده کرده باشند ثابت می شود. مستند این امر پیش از هر چیز قرآن کریم است که خطاب به حاکمان یا شوهرانی که زنان آن ها مرتکب خلاف شده اند بنابر اختلاف تفاسیر اثبات زنا را به چهار شاهد منوط کرده است. اگر شهود بـر زنـا شهادت دهند، اما بـه معاینه و رؤیت فعل شهادت ندهند، زنا ثابت نمی شـود و حـد قذف بر شهود جاری خواهد شـد. در واقع، شهود هم باید عینا زنا را دیده باشـند و هم هنگام ادای شهادت به رؤیـت و مشاهده فعـل تصریح کننـد. گواهی شهود باید به درخواست ذی نفع یا محکمه باشد و آنها نمی توانند با میل خود و داوطلبانه شهادت بدهند.
در صورتی که مجازات زنا شلاق، تراشیدن موی سر و تبعید باشد شهادت دو مرد و چهار زن عادل نیز کافی خواهد بودواگر مجازات غیر از موارد مذکور (محصنه و مردعقد کرده باشد) باشد شهادت سه مرد و دو زن عادل هم کافی می باشد.
نکته: اگر دو مرد و چهار زن عادل شهادت دهند تنها مجازات شلاق ثابت می‌گردد.

در فقه اسلامی تحقیق و تفحص در زمینه ارتکاب عمل منافی عفت در صورت فقدان شاکی خصوصی اصولا جایز نیست. بنابراین قاضی اصولا موظف به کسب علم و اطمینان به ارتکاب عمل نیست. حتی بنابر رأیی در صورت پیدایش چنین علمی در مقام حکم نمی تواند بدان استناد نماید.
نکته:شرایط اثبات زنای غیرمحصنه به مانند زننای محصنه می باشد فقط اینکه در مورد شهود باهم فرق دارند.

عمل زنا با زن شوهردار بعد از طلاق و در زمان عده طلاق
رابطه با زن شوهردار بعد از طلاق در دو حالت طلاق رجعی و بائن قابل بررسی می باشد:

در صورتی که عده طلاق ، عده طلاق رجعی باشد؛ در این صورت اگر کسی با زنی که در عده طلاق رجعی است رابطه جنسی برقرار کند زن بر او حرام ابدی می شود.
در صورتی که زن در عده طلاق بائن یا عده عقد موقت و یا عده وفات باشد؛ در این صورت زنا با او موجب حرمت ابدی نبوده و بعد از اتمام عده اش می‌توان آن زن را به عقد خود در آورد.

دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم زنای محصنه براساس ماده302 قانون آیین دادرسی کیفری دادگاه کیفری یک می باشد.اما به لحاظ صلاحیت محلی باید گفت که براساس ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی کیفری :متهم در دادگاهی محاکمه می شود که جرم در حوزه آن واقع شود .
بنابراین دادگاه صالح به رسیدگی جرم زنا ، دادگاهی است که جرم زنا در حوزه قضایی آن تحقق یافته است.

سخن پایانی
تمامی انواع زنا به لحاظ ادله اثباتی باهم برابر می باشند فقط در ترکیب شهود باهم فرق دارند ،اثبات زنا بسیار دشوار می باشد به همین دلیل است که در عمل اجرای مجازات مرتکبان محدود می باشد. مجازات زنا بسته به نوع آن متفاوت می باشد ولی باید دانست که تمامی انواع زنا دارای مجازات حدی می باشند.