تقاضای مهر واجرت المثل ایام زندگی مشترک زوجه توسط ورثه او

نظر اکثریت

به مجرد عقد نکاح زن مالک مهر است و زوجینی که زوجیت آن‌ها دائمی باشد، به شرطی که ممنوع از ارث نباشند، از یکدیگر ارث می‌برند. بنابراین، مالکیت ورثه نسبت به ماترک متوفیٰ مستقر نمی‌شود مگر بعد از ادای دیونی که به ترکه میت تعلق گرفته است که باید قبل از تقسیم ادا شود. در فرض سؤال مهر به عهده زوج بوده و از دیون ممتاز است و از حقوق دینی محسوب می‌شود و این حق به ورثه منتقل می‌شود.

لذا ورثه حق اقامه دعوا به خواسته مطالبه مهر به طرفیت زوج را از محل ماترک زوجه دارند لیکن در مورد اجرت‌المثل دعوای وراث قابل استماع نیست چرا که مطالبه اجرت‌المثل جزء حقوق قانونی زوجه در ایام زوجیت بوده و آن هم در صورتی‌که زوج تقاضای طلاق زوجه را داشته باشد به شرط احراز شرایط مطالبه آن «احراز عدم تبرع در انجام امورات منزل» است. از آن‌جا که دوام زوجیت با فوت منحل شده لذا این دعوا قابلیت استماع نداشته و محکوم به رد است.

به علاوه اصل بر تبرعی بودن است. در اجرت‌المثل تقاضای زوجه و قصد درونی زوجه را باید احراز شود که آیا تبرعی بود یا خیر و الان که فوت کرده، می‌توان گفت تبرعی بوده است چون وقتی خودش مطالبه نکرده نشان از تبرعی بودن عمل وی دارد و ورثه نمی‌توانند مطالبه کنند.

نظر اقلیت

در رویه سابق زوجه اول باید درخواست طلاق می‌کرد سپس درخواست اجرت‌المثل می‌نمود. لیکن رویه فعلی در محاکم خانواده تهران این است که زوجه می‌تواند بدون دادخواست طلاق دادخواست اجرت‌المثل دهد و این حق به ورثه منتقل می‌شود و می‌توانند علیه زوجه اقامه دعوا نمایند.