بسم الله الرحمن الرحیم

شماره دادنامه: 140009970905813061

تاریخ دادنامه: 23؍11؍1400

شماره پرونده: 0001034

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: آقای عباس مرادی

موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

     گردش کار: شعب دیوان عدالت اداری در خصوص اصلاح مستمری بازنشستگی بر اساس آخرین حکم سازمانی در راستای طرح طبقه بندی مشاغل و پرداخت معوقات آن استنباط های متفاوتی داشته اند که منجر به صدور آرای متعارض گردیده است، بعضی از شعب با استدلال اینکه شاکی استحقاق دریافت حقوق و مزایا بر اساس طرح طبقه بندی را دارا بوده  وکارفرما باید حق بیمه آن را به سازمان پرداخت نماید، لذا حکم به ورود شکایت صادر و اعلام کرده اند. بعضی دیگر از شعب دیوان با استدلال اینکه کارفرما مکلف به پرداخت حق بیمه بر اساس طرح طبقه بندی مشاغل می باشد و تامین اجتماعی بر اساس لیست ارسالی کارفرما مبادرت به محاسبه و پرداخت بازنشستگی می نماید، لذا تخلفی از قوانین صورت نگرفته حکم به رد شکایت صادر و اعلام کرده اند.

گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:

   الف: شعبه 51 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9809980957702224 در خصوص دادخواست آقای رحمت اله رفیعی به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان مرکزی و به خواسته محاسبه و پرداخت حقوق و دستمزد بازنشستگی بر اساس افزایش حکم در راستای طرح طبقه بندی مشاغل به موجب دادنامه شماره 9909970957700113-16؍1؍1399 به شرح زیر رأی به ورود شکایت صادر کرده است:

   نظر به اینکه پس از اجرای طرح طبقه بندی مشاغل در ماشین سازی اراک دستمزد شاکی نیز افزایش پیدا کرده است که حق بیمه پرداختی باید بر آن اساس صورت می گرفت و بازنشستگی شاکی نیز مطارق آن صورت می گرفت. از آنجا که ارسال لیست از وظایف کارفرما بوده و شاکی تکلیفی در این مورد نداشته لذا شکایت شاکی را موجه و قانونی تشخیص حکم به ورود شکایت به استناد مواد 36، 39، 40 و 77 قانون تامین اجتماعی و مواد 1، 10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صادر و اعلام می گردد.

  رأی مذکور به موجب دادنامه شماره 9909970956701086- 22؍3؍1399 صادر شده از شعبه 18 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.

  ب: شعبه 46 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9809980902902078 در خصوص دادخواست آقای رحیم منصوری به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان مرکزی و به خواسته اصلاح مستمری بازنشستگی بر اساس آخرین حکم سازمانی در راستای طرح طبقه بندی مشاغل و پرداخت معوقات به موجب دادنامه شماره 9809970902904723- 3؍12؍1398 به شرح زیر رأی به ورود شکایت صادر کرده است:

   نظر به اینکه مطابق مواد 48 و 49 قانون کار کارفرمایان مکلف به اجرای طرح طبقه بندی مشاغل هستند و طرح طبقه بندی مشاغل شرکت ماشین سازی اراک بر اساس مستندات ارائه شده از جانب شاکی از تاریخ 1؍1؍1396 و قبل از بازنشستگی شاکی اجرا شده است بنابراین شاکی استحقاق دریافت مزایای آن اعم از حقوق و مزایا و نیز حق بیمه پرداختی به سازمان می باشد وعدم لحاظ آن در مستمری بازنشستگی شاکی با وصفی که کارفرما حاضر به پرداخت مابه التفاوت حق بیمه است ( نامه شماره 10098؍97؍ص؍1- 22؍12؍1397 کارفرما خطاب به  تامین اجتماعی استان مرکزی) برخلاف مقررات قانون تامین اجتماعی است علیهذا شکایت شاکی وارد تشخیص مستنداً به مواد 10 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به ورود شکایت و الزام طرف شکایت به دریافت مابه التفاوت حق بیمه و لحاظ آن در مستمری بازنشستگی شاکی را صادر و اعلام می دارد.      

  رأی مذکور به موجب دادنامه شماره 9909970955600583- 24؍3؍1399 صادر شده از شعبه 15 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.

  ج: شعبه 62 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص دادخواست آقای عباس مرادی به طرفیت اداره کل تامین اجتماعی استان مرکزی و به خواسته اعتراض به میزان مستمری بازنشستگی و تقاضای پرداخت بر اساس آخرین دسمتزد به موجب دادنامه شماره 9809970903903276- 7؍10؍1398، به شرح زیر رأی به رد شکایت صادر کرده است:

  نظر به مفاد شکایت شاکی و مستندات ابرازی پیوست دادخواست و مفاد لایحه جوابیه طرف شکایت به شماره 3289- 17؍11؍1397 از آنجا که کارفرما تکلیف در پرداخت حق بیمه بر اساس طرح طبقه بندی مشاغل را دارد و سازمان تامین اجتماعی بر اساس لیست ارسالی از سوی کارفرما مبادرت به محاسبه و پرداخت بازنشستگی اقدام نموده است، بنابراین تخلف از قوانین ومقررات از سوی تامین اجتماعی ملاحظه نگردید مستنداً به مواد 10، 11 و 65 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می گردد.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 23؍11؍1400 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

الف- تعارض در آراء محرز است.

ب – اولاً: براساس مواد 48 و 49 قانون کار جمهوری اسلامی ایران : «به منظور جلوگیری از بهره‌کشی از کار دیگری وزارت تعـاون، کار و رفاه اجتماعی موظّف است نظام ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل را با استفاده از استاندارد مشاغل و عرف مشاغل کارگری در کشور تهیه نماید و به مرحله اجرا درآورد» و «به منظور استقرار مناسبات صحیح کارگاه با بازار کار در زمینه مزد و مشخص بودن شرح وظایف و دامنه مسئولیت مشاغل مختلف در کارگاه، کارفرمایان مشمول این قانون موظّفند با همکاری کمیته‌ طبقه‌بندی مشاغل کارگاه و یا مؤسسات ذیصلاح، طرح طبقه‌بندی مشاغل را تهیه کنند و پس از تأیید وزارت تعـاون، کار و رفاه اجتماعی به مرحله اجرا درآورند.» ثانیاً: به موجب ماده 36 قانون تأمین اجتماعی مصوب سال 1354 : «کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه‌شده به سازمان می‌باشد و مکلّف است در موقع پرداخت مزد یا حقوق و مزایا سهم‌ بیمه‌شده را کسر نموده و سهم خود را بر آن افزوده به سازمان تأدیه نماید. ‌در صورتی که کارفرما از کسر حق بیمه سهم بیمه‌شده خودداری کند، شخصاً مسئول پرداخت آن خواهد بود. تأخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم ‌پرداخت آن رافع مسئولیت و تعهدات سازمان در مقابل بیمه‌شده نخواهد بود.» ثالثاً: بر اساس مـاده 77 قانـون تأمین اجتماعی اصلاحی مصوب سـال 1371 و تبصره آن: «میزان مستمری بازنشستگی عبارت است از یک سی‌ام متـوسط مزد یا حقـوق بیمه‌شده ضربدر سنـوات پرداخت حق بیمـه مشروط بـر آنکه از (30؍35) سی و پنجم، سی‌ام متوسط مزد یا حقوق تجاوز ننماید» و «متوسط مزد یا حقوق برای محاسبه مستمری بازنشستگی عبارت است از مجموع مزد یا حقوق بیمه‌شده که براساس آن حق بیمه پرداخت ‌گردیده ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه تقسیم بر بیست و چهار.» بنا به مراتب فوق، هرچند تاریخ تصویب نهایی طرح طبقه‌بندی مشاغل در کارگاه پس از صدور احکام بازنشستگی شاکیان بوده است، ولی از آنجا که به صراحت طرح مزبور از 1؍1؍1396 (قبل از بازنشستگی شاکیان) لازم‌الاجرا بوده و احکام جدید ریالی برای شاکیان صادر شده است، لذا در محاسبه مستمری بازنشستگی این افراد افزایش حقوق مذکور می‌بایست محاسبه گردد و بازنشستگی افراد مانع برخورداری از حقوق مکتسبه آنها در این خصوص نخواهد بود و در نتیجه رأی شماره 9909970957700113- 6؍1؍1399 شعبه 51 بدوی دیوان عدالت اداری که به موجب رأی شماره 9909970956701086- 22؍3؍1399 شعبه 18 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید گردیده و رأی شماره 9809970902904723- 3؍12؍1398 شعبه 46 بدوی دیوان عدالت اداری که به موجب رأی شماره 9909970955600583- 24؍3؍1399 شعبه 15 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید گردیده و بر ورود شکایت اصدار یافته‌اند، در حدی که متضمن این معنا هستند، صحیح و منطبق با موازین قانونی بوده و مستند به بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 برای شعب دیوان و مراجع اداری در موارد مشابه لازم‌الاتباع هستند./