طلاق صوری به منظور دریافت بخشی از حقوق پدر متوفی
شخصی از دنیا میرود و پس از فوت، مستمری به همسرش پرداخت میشود (از ناحیه اداره متوفی). دختر متوفی که شوهر دارد به صورت صوری طلاق میگیرد و به صورت غیررسمی با شوهر خود ادامه زوجیت میدهد (مخفیانه) و با مراجعه به اداره مذکور خود را مستحق دریافت بخشی از حقوق پدر متوفای خود، معرفی میکند. مادر دختر پس از اطلاع از اقدام دختر به عنوان کلاهبرداری از دختر خود شکایت میکند. 1ـ آیا عمل دختر کلاهبرداری است؟ 2ـ اصولاً پرداخت مستمری از ناحیه اداره مذکور چه ماهیتی دارد؟ ارث است یا نفقهای که پس از فوت متوفی هم ادامه دارد و یا …؟
نشست قضایی (4) مدنی: آنچه از ملاحظه قانون استخدام کشوری مستفاد میشود این است که نمیتوان مستمری را نفقه دانست و همچنین نمیتوان آن را از مصادیق ارث تلقی کرد، زیرا مستمری پس از فوت مورث ایجاد میگردد و تقسیم آن هم با مقررات قانون مدنی در باب ارث مطابقت ندارد. به هر تقدیر بر طبق قانون درصدی از حقوق کارمند متوفی به عنوان مستمری به همسر و فرزندان اناث مادامی که ازدواج نکردهاند و فرزندان ذکور تا سن هجده سال تمام و در صورت اشتغال به تحصیل تا سن بیست و پنج سالگی به طور مساوی تعلق میگیرد و هر کدام از آنها که به جهات قانونی مستمریشان قطع شود به مستمری دیگران افزوده میگردد. در سؤال مطروحه دختر متوفی که شوهر داشته برای استفاده از مستمری با شوهرش تبانی کرده است و با طلاق صوری و اعلام به سازمان ذیربط برای او مستمری برقرار میشود. در اینجا ولو اینکه دختر با توسل به حیله موجبات برقراری مستمری را فراهم کرده باشد، این اقدام از مصادیق کلاهبرداری نبوده و عناصر متشکله کلاهبرداری در اینجا جمع نیست. لیکن چون به مستمری مادر لطمه وارد میشود، مادر میتواند با طرح دعوای حقوقی و اثبات ادعا نسبت به قطع مستمری دختر و افزایش حقوق خود دادخواهی نماید.
طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، انتخاب شغل آزاد است. اگر شخصی مستخدم دولت شد، باید مقررات دولت را بپذیرد و قانون در این مورد یک حق مشروط ایجاد کرده است و ماهیت عمل ارث است و نفقه نیست و چون حق مشروط است پس از فوت به ارث میرسد و به تنهایی به ارث نمیرسد، بلکه با شروط به ارث میرسد. در فرض سؤال دختر مانور متقلبانه انجام داده است ولی باید از طرف دیگر بررسی شود. با این مانور متقلبانه از حق مادر کم شده یا اینکه به دولت زیان رسیده است؛ اگر به مادر زیان رسیده، شاکی ایشان میباشد و اگر دولت زیاندیده باشد، باید سوءنیت و قصد مجرمانه متهم نیز بررسی شود. اگر دختر به قصد تقاص این کار را کرده باشد، مجازات وی جای شک و تردید است والا عمل کلاهبرداری و قابل مجازات است.
گروه اول: ماهیت عمل نفقه نیست، چون نفقه برای ایام حیات است و با فوت قطع میشود. از طرفی ارث هم نیست، چون در زمان فوت باید وجود داشته باشد که در فرض سؤال وجود ندارد و به مرور زمان به وجود میآید. عمل مذکور کلاهبرداری است، چون عملی که واقعیت نداشته، صحیح جلوه داده شده و مالی برده شده است. گروه دوم: ماهیت عمل نفقه نیست، ارث است. اصلاً فرض سؤال اشتباه است، چون طبق قوانین استخدامی اگر حقوق مستخدم دولت با فرض سؤال قطع شود، دیگر وصل نمیشود؛ ولی با این حال اگر چنین عملی اتفاق افتاد، چون مانور متقلبانه وجود دارد، عمل دختر کلاهبرداری و قابل مجازات است.
نظر شما