تغییر عنوان مجرمانه طی فرآیند رسیدگی و تکلیف دادگاه رسیدگی کننده نسبت به هریک از عناوین ذکرشده

نظر اکثریت

در فرض مسأله به موجب ماده 280 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و اصداری 1394 دادگاه می تواند عنوان اولی در کیفر خواست را تغییر داده و عنوان دوم مد نظر خود را به متهم تفهیم نماید و نیازی به صدور حکم برائت نسبت به عنوان اولی نمی باشد و چنان چه در خصوص عنوان دومی در دادسرا قرار منع تعقیب صادر شده باشد دادگاه صرفاً باید در خصوص عنوان اولی رأی برائت صادر نماید. و نمی تواند نسبت به عنوان دومی متهم را محکوم نماید .

نظر ابرازی

فرض می شود عنوان اولی در کیفر خواست اختلاس بوده ولی دادگاه در حین رسیدگی به این نتیجه می رسد که عنوان اختلاس صحیح نمی باشد بلکه تصرف غیر قانونی است در اینصورت دادگاه عنوان جدید را به متهم تفهیم نموده و متهم را محکوم می نماید و منعی وجود ندارد، به اینکه دادگاه در خصوص عنوان اولی ( اختلاس ) رأی برائت صادر نماید . چون کیفر خواست اختلاس دارای یکسری آثاری است که به موجب آن کارمند از شغل خود معلق می شود . و با صدور رأی برائت متهم در خصوص ( اختلاس ) این تعلیق رفع می شود. اقتضاء اصل برائت هم همین است. البته اختیار دادگاه در تغییر عنوان مندرج در کیفرخواست دارای سه شرط است: 1- تحقیقات انجام گرفته در دادسرا در خصوص هر دو عنوان اولی و ثانوی کامل باشد. 2- هر دو عنوان با هم ارتباط موضوعی داشته باشند : مثل خیانت در امانت و سوء استفاده از سفید امضاء 3- هر دو عنوان دارای تشابه حداقلی در رکن مادی باشند. مثل کلاه برداری و تحصیل مال نامشروع. به طور مثال در مورد متهمی که علیه دو عنوان (( ایراد ضرب و جرح عمدی )) کیفر خواست صادر شده است. نمی توان آن را به عنوان (( ترک انفاق )) تغییر عنوان داد. در فرضی که در خصوص عنوان دوم مد نظر دادگاه مثلاً تصرف غیر قانونی در دادسرا قرار منع تعقیب صادر شده است، دادگاه صرفاً می تواند در رابطه با اختلاس حکم برائت صادر نماید و متهم را به اتهام تصرف غیر قانونی محکوم نمود.