تبعات عدم ایداع تأمین مورد نظر دادگاه پس از درخواست محکوم له و صدور اجراییه در آرای غیابی

نظر اکثریت

اکثریت قضات حاضر معتقد بودند (قریب به اتفاق) وظیفه اخذ ضامن بـر عهـده دادگـاه اسـت لیکن در خصوص زمان اخذ ضامن و تکلیف اجرای حکم و موارد اخـذ ضـامن بـه دو گـروه تقسیم میشوند: عده ای از همکاران که اکثریت را نیز تشکیل میدادند اعتقاد داشـتند کـه دادگـاه پـس از ابـلاغ اجراییه در خصوص احکام غیابی بایـد مقـررات تبصـره مـاده 306 را رعایـت کنـد و قبـل از اجرای حکم باید از محکوم له ضامن یا تضمین مناسـب اخـذ و سـپس پرونـده را بـه اجـرای احکام ارسال دارد چرا که اولاً: تبصـره مـاده 306 قـانون مرقـوم بـه طـور مطلـق انشـا شـده و اجرای حکم را منوط به معرفی ضامن و یا تضمین کافی از محکوم له کـرده اسـت. ثانیـاً: برابـر ماده 4 و 34 قانون اجرای احکام مدنی اجرای حکم با صـدور اجراییـه بـه عمـل مـی آیـد و از تاریخ ابلاغ و انقضای مدت ده روز اقدامات اجرایی شروع میشود لیکن تبصـره، مـواد مرقـوم را تخصیص زده و صراحتاً اعلام کرده است اجرای حکم پس از ابلاغ منوط به معرفـی ضـامن است. ثالثاً: با دقت در ماده 7 قانون اجرای احکام مدنی نیز مشخص مـیشـود پرونـده اجرایـی پس از ابلاغ و اعاده آن به دادگاه تشکیل میگـردد کـه در مـورد احکـام حضـوری ایـن رویـه مطابق قانون است لیکن در خصوص احکـام غیـابی مواجـه هسـتیم بـا تبصـره مـاده 306 کـه مؤخرالتصویب است که در قسمت دوم خود اعلام میدارد مگر اینکه دادنامـه یـا اجراییـه بـه محکومٌ علیه غایب ابلاغ واقعی شده باشد. لذا پس از اعاده ابلاغ یک تکلیف دیگـر بـه موجـب تبصره به عهده محاکم قرار گرفته و آن ملاحظه اینکـه اجراییـه ابـلاغ واقعـی شـده اسـت یـا قانونی و اگر ابلاغ واقعی نشده باشد، اجرای حکم (شروع عملیات اجرایی) منـوط بـه معرفـی ضامن است و نظر به اینکه اخذ ضامن نیز یک عمل قضایی است باید تا مراجعـه محکـوم لـه و معرفی وی پرونده در دادگاه بماند.

نظر اقلیت

عده ای دیگر نیز معتقد بودند که هر چند وظیفه اخذ ضامن به لحاظ قضایی بودن آن بـر عهـده محکمه است لیکن صرف دستور صدور اجراییه و یا حتّی تعقیب عملیـات اجرایـی نیـازی بـه ضامن و تأمین ندارد بلکه ضامن و تأمین زمانی لازم است که برای مثال، محکومٌ به وصول شده و باید به محکوم له تحویل شود و در حقیقت مأخذ مزبور حدیث «لا بدفع المال الی الذی اقـام لبینه الا بکفلاء» است. لذا اجرای حکم شروع میشود لیکن در موقع تحویل محکوم به نظـر بـه اینکه احراز اعتبار و تناسب تأمین مستلزم اظهارنظر قضـایی اسـت پرونـده بـه دادگـاه ارسـال میگردد.