ابطال بخشنامه 2216؍1؍85؍00191 مورخ 8؍3؍1400ستاد کل نیروهای مسلح

* شاکی دادخواستی به طرفیت ستاد کل نیروهای مسلح به خواسته ابطال بخشنامه 2216؍1؍85؍00191 مورخ 8؍3؍1400 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیأت عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد :  

از معاونت نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح به: ارتش موضوع نحوه محاسبه جبهه منقضی خدمت های سربازی قبل از انقلاب اسلامی .

با احترام، با توجه به ابهام به وجود آمده و به منظور تعیین تکلیف موضوع و جلوگیری از مراجعات افراد و تعالی مکاتبات تصریح می گردد سابقه جبهه آن عده از افرادی که خدمت دوره ضرورت سربازی خود را قبل از انقلاب و یا قبل از شروع جنگ تحمیلی سپری نموده و با شروع جنگ تحمیلی طی فراخوان صورت گرفته جهت طی دوره احتیاط شش ماهه به خدمت اعزام و در جبهه حاضر شده اند برابر ضوابط نحوه احتساب سابقه جبهه کارکنان وظیفه سه چهارم خدمت در جبهه این افراد به صورت داوطلبانه محاسبه شده و مابقی سابقه جبهه موظفی می باشد.

*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :

اعزام سربازان منقضی خدمت سالهای 55 و 56 در حالی انجام شد که فراخوان آنها به صورت کاملاً داوطلبانه بوده و هیچ گونه اجباری در ین زمینه وجود نداشته است، لذا همه مدت حضور باید داطلبانه محسوب شود کما اینکه در 11 اسفند 99 خدمت این سربازان را کلاً داوطلبانه تلقی کرده و برای بعضی گواهی شش ماه داوطلبانه صادر شده است   و به فاصله سه ماه بخشنامه ای کاملاً در تضاد با بخشنامه اول صادر کرده، لذا به لحاظ اینکه خدمت دوره احتیاط کاملاً داوطلبانه بوده جهت جلوگیری از اجحاف در حق این عزیزان تقاضای ابطال آن  را دارم.

* در پاسخ به شکایت مذبور مدیر کل حقوقی ستاد کل نیروهای مسلح به موجب لایحه شماره  537؍3061؍3611 مورخ 25؍10؍1400 به طور خلاصه توضیح داده است :

مستند به بند ک ماده 4 قانون خدمت وظیفه عمومی دوره احتیاط بخشی از خدمت سی ساله افراد ذکور ایرانی محسوب می شود و نظر به اینکه برابر ماده 3 آیین نامه اجرایی نحوه تعیین فوق العاده ایثارگری و نشان های نیروهای مسلح مصوب فرمانده معظم کل قوا موضوع بند 2 ماده 68 به عنوان خدمت داوطلبانه محاسبه میگردد لذا خدمت کارکنان وظیفه فراخوان شده جهت دوره احتیاط نیز مشمول همین قاعده می باشد. لذا تقاضای رد شکایت نامبرده را داریم.

پرونده های شماره هـ ع؍0003060 و هـ ع؍0003199 و هـ ع؍0003205 مبنی بر درخواست ابطال بخشنامه شماره 00191؍85؍1؍2216 مورخ 8؍3؍1400 معاون نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح  در جلسه مورخ 1؍12؍1400 هیات تخصصی استخدامی مورد رسیدگی قرارگرفت و اعضای محترم هیات به اتفاق به شرح ذیل اعلام نظر نمودند:

رای هیات تخصصی استخدامی:

اولاً براساس ماده 3 قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1350 مقرر گردیده: «مدت خدمت وظیفه عمومی 25 سال است و مراحل آن برای مشمولان اعم از مشمولان عادی و مشمولان فارغ‌التحصیل دیپلمه و بالاتر بشرح زیر است: الف ـ دوره زیر پرچم 18 ماه (یکسال و نیم) ب – دوره احتیاط 6 سال. ج – دوره ذخیره اول 8 سال. د- دوره ذخیره دوم 9 سال.» همچنین براساس ماده 4 قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1363 مقرر گردیده: «خدمت وظیفه عمومی 30 سال است و مراحل آن برای کلیه مشمولان به شرح زیر است: الف – دوره ضرورت دو سال و در صورتی که مشمولان مازاد بر نیاز باشند شورای عالی دفاع می‌تواند این مدت را تا 18 سال تقلیل دهد. ب – دوره احتیاط 8 سال. ج – دوره ذخیره اول 10 سال. د – دوره ذخیره دوم 10 سال.»، لذا مدت خدمت وظیفه در قوانین مذکور 25 و 30 سال تعیین گردیده و دوره زیر پرچم و دوره ضرورت جزئی از مدت خدمت وظیفه محسوب می گردد و در تمامی دوران مدت خدمت وظیفه، در مواقع مورد لزوم سربازان مشمول به خدمت احضار می شوند و حضور آنها داوطلبانه محسوب نمی گردد.

ثانیاً براساس ماده 3 آیین نامه اجرایی ابلاغیه شماره 11؍40؍206؍ط مورخ 21؍10؍1388 ستاد کل نیروهای مسلح «سه چهارم مدت خدمت کارکنان پایور و وظیفه که توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، کمیته، شهربانی و ژاندارمری (نیروی انتظامی)، وزارت سپاه و وزارت دفاع و جهاد سازندگی سابق به جبهه و مناطق عملیاتی دوران دفاع مقدس اعزام شده اند، خدمت داوطلبانه تلقی می گردد … .»

ثالثا براساس رای شماره 257 مورخ 16؍2؍1399 هیات عمومی دیوان عدالت اداری « … با توجه به اینکه افراد در طی دوره خدمت وظیفه، جزء کارکنان نیروهای مسلح محسوب می‌شوند، بنابراین تعیین میزان داوطلبانه بودن مدت خدمت کارکنان وظیفه حاضر در جبهه‌های دفاع مقدس که از سوی مراجع ذیربط در نیروهای مسلح اعلام می‌شود مشمول بند 3 آیین‌نامه اجرایی نحوه تعیین فوق‌العاده ایثارگری، نشان‌ها و خدمات اداری در مناطق جنگ زده (موضوع بند 2 ماده 68 قانون مدیریت خدمات کشوری) بوده و … اختیارات مقام فرماندهی معظم کل قوا در ارتباط با نیروهای مسلح محدود به قوانین نمی‌شود و اجرای دستورات معظم‌له برای نیروهای مسلح لازم ‌الاجرا است … .» لذا مفاد ماده 3 آیین نامه اجرایی ابلاغیه شماره 11؍40؍206؍ط مورخ 21؍10؍1388 ستاد کل نیروهای مسلح به تمامی افرادی که خدمت وظیفه خود را در جبهه گذارنده اند فارغ از اینکه جزو کارکنان پایور و وظیفه نیروهای مسلح باشند یا نباشند، تسری یافته است.

بنابه مراتب مذکور مدت خدمت افرادی که با شروع جنگ تحمیلی طی فراخوان صورت گرفته جهت طی دوره احتیاط شش ماهه به خدمت اعزام گردیده اند، جزئی از مدت خدمت وظیفه محسوب شده و داوطلبانه نبوده و براساس ماده 3 آیین نامه اجرایی ابلاغیه شماره 11؍40؍206؍ط مورخ 21؍10؍1388 ستاد کل نیروهای مسلح صرفا سه چهارم مدت حضور این افراد در جبهه به عنوان خدمت داوطلبانه تلقی می گردد، لذا بخشنامه شماره 00191؍85؍1؍2216 مورخ 8؍3؍1400 معاون نیروی انسانی ستاد کل نیروهای مسلح مغایرتی با قوانین و مقررات مذکور نداشته و قابل ابطال تشخیص داده نمی شود. این رای به استناد بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 ظرف مهلت بیست روز از تاریخ صدور از جانب رییس محترم دیوان عدالت اداری یا 10 نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.